Η Εικόνα και η Ερμηνεία της.

Η Εικόνα και η Ερμηνεία της

Όλα τα κείμενα και όλες οι Πατερικές ομιλίες μιλούν μια γλώσσα συμβολική ή μυστηριακή. Γιατί;

Αν το θέλεις, σε κάθε γνώση θα βρεις μια σειρά από παρομοιώσεις, συμβολισμούς, ερμηνείες κ.α.

Όσο εμβαθύνεις, ανοίγουν εμπρός σου δύο δρόμοι παράλληλοι. Εμβαθύνοντας στην απέραντη σοφία Του Δημιουργού, κατά κανόνα θα ωφεληθείς σε αυτή την αναζήτηση, αρκεί να μην επιτρέψεις και πέσεις στην παγίδα πως όλα είναι “εξηγήσιμα”. Θα σκοντάψεις τότε σε λογικές ερμηνείες και άγνωστο το που θα σε οδηγήσουν.

Ο Κύριος παρέχει τα πάντα, αλλά για να γίνουν όλα σωστά, έχει θέσει μία βασική προϋπόθεση. Να συμμετέχουμε.

Πρέπει και υπάρχει παντού η δική μας συμμετοχή, κι εδώ θα το δούμε μέσα από το κορυφαίο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Ο Κύριος μας δίνει για το Σώμα και το Αίμα Του το σιτάρι και το σταφύλι. Ζητά όμως από μας να τα προσκομίσουμε στην Αγία Τράπεζα ως ψωμί και ως κρασί.

Ζητά τη δική μας συμμετοχή, δίνοντας έτσι αξία στην ανθρώπινη οντότητα.

Διαβάζουμε στο Μυστικό Δείπνο:

26 και ενώ έτρωγαν, έλαβε ο Ιησούς το ψωμί, το έκοψε και έδωσε στους μαθητές λέγοντας, λάβετε και φάγετε αυτό που είναι το Σώμα Μου 27 και παίρνοντας το ποτήρι, προφέροντας λόγια ευχαριστίας, το έδωσε σε αυτούς λέγοντας, πιείτε από αυτό όλοι 28 γιατί αυτό είναι το Αίμα Μου, αυτό που κάνει έγκυρη την Καινή Διαθήκη, που θα χυθεί υπέρ των πολλών για την συγχώρεση των αμαρτιών.

26 Ἐσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβὼν ὁ Ἰησοῦς τὸν ἄρτον καὶ εὐλογήσας ἔκλασε καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καὶ εἶπε· Λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου· 27 καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον καὶ εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· 28 τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. (Ματθαίου, κεφ: 26)

Οι Πατέρες μιλούν με άπειρη αγάπη και σεβασμό γι' αυτό το Θείο δώρο στον άνθρωπο, με φόβο Θεού και επίγνωση ότι είναι φωτιά που εξαγνίζει τον προσεκτικό πιστό, που όμως κατακαίει τον απρόσεκτο -πολύ περισσότερο τον ασεβή-.

Ο Κύριος δεν αυθαιρετεί. Σε ό,τι δημιουργεί, τηρεί πάντοτε τους ίδιους κανόνες που ο ίδιος όρισε σε όλο το Σύμπαν. Το κάτω θα αντιγράφει πάντοτε τις αρχές που διέπουν το επάνω.

Είχαμε γράψει για τα δώρα που έφερε ο Κύριος με τη γέννησή Του: Την Αλήθεια και την Αγάπη.

Η Αλήθεια είναι παντού αλήθεια, και σε κάθε επίπεδο θα αντανακλά τις δικές της ιδιότητές. Το ίδιο και η αγάπη.

Η Αλήθεια σημαίνει ζωή, από το λήθη -λησμονιά, θάνατος- και το στερητικό α που μετατρέπει το θάνατο σε Ζωή.

Στη Θεία Κοινωνία θα χρειαστούμε το Σιτάρι που μας το παρέχει ο Κύριος, αφού όμως εμείς πρώτα το μετατρέψουμε σε ψωμί. Χρειαζόμαστε και το σταφύλι που εμείς θα μετατρέψουμε σε κρασί.

Είπαμε, ότι επάνω και κάτω.

Δείτε στο σχήμα που ακολουθεί το στόμα του ανθρώπου. Είναι φτιαγμένο με τις ίδιες αρχές της Αλήθειας και της Αγάπης.

Όταν τρώμε, καταλαβαίνουμε το είδος της τροφής από το επάνω μέρος της γλώσσας, από

τους αισθητήρες. σχ 1 στάχυς-ψωμί.

Δεν αρκεί να έχουμε τη γνώση και την αλήθεια για το τι τρώμε. Να προσθέσουμε πρέπει την αγάπη για να γίνει η τροφή μας εύπεπτη.

Η αγάπη έρχεται από τους σιαλογόνους αδένες, κάτω από την γλώσσα. σχ 2 το σταφύλι-κρασί.

Ότι επάνω και κάτω, και πολύ απλά ας δούμε πως το επάνω εμφανίζεται στα κατώτερα επίπεδα της Δημιουργίας

Ο Κύριος είναι η πηγή της ζωής, στο δικό μας επίπεδο η πηγή της ζωής είναι ο Ήλιος, γιαυτό και έχει τις ίδιες ιδιότητες της Αλήθειας και της Αγάπης.

Της Αλήθειας, γιατί δίνει το φως που διαλύει το ψέμα του σκότους, και της Αγάπης, γιατί δίνει ζεστασιά και όλα τα ωφέλιμα της ζωής, που συνεχώς ανακαλύπτει και η επιστήμη.

Έρχεται στον ορίζοντα μετά από έναν προπομπό της έλευσης του, όπως για τον Κύριο προετοίμασε τον κόσμο ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος.

Τον πορφυρό πρόδρομο βλέπουμε κάθε πρωί να προετοιμάζει στην Ανατολή τον ερχομό του Ήλιου, και φεύγει όπως ο Άγιος Ιωάννης μέσα στο κόκκινο του αποκεφαλισμού του.

Το πόσο θα εμβαθύνεις, το πώς θα κατανοήσεις ό,τι ακούς, βλέπεις, ή βιώνεις, είναι θέμα το πόσο εσύ το θέλεις.

Εμπρός από ένα πίνακα ζωγραφικής με ιστορικό θέμα, πόσο θα ωφεληθείς από την εικόνα, αν δεν γνωρίζεις την ιστορία; Το πολύ-πολύ να θαυμάσεις την πινελιά ή το τάλαντο του ζωγράφου, κι αυτό συμβαίνει παντού, σε ό,τι βλέπουμε και ακούμε.

Όταν δεν σταματάς στην επιδερμίδα της γνώσης, της εικόνας, της έννοιας, αλλά “ξύνεις” την επιφάνεια και αναζητάς το ουσιαστικό σε βάθος, τότε ένας κόσμος ίδιος μα τόσο διαφορετικός ξεδιπλώνεται εμπρός σου. Κόσμος υπέροχος, με βάθος, αρμονία, νόημα, γεμάτος πνευματικές προεκτάσεις, ωφέλιμος όσο ποτέ στο να κατανοήσεις τη μεγαλοσύνη και τη σοφία Του Δημιουργού.

Δίπλα έχουμε ένα τοπίο με βουνό, κοιλάδα, ποτάμι, χωράφια, δέντρα κλ.

Μπορείς να δεις κάτι βαθύτερο στο απλό και κοινό τοπίο;

Ταξινόμησε στη σκέψη σου ό,τι βλέπεις. Που υπάρχουν τα επί μέρος αντικείμενα, στο βουνό ή στον κάμπο; Γιατί όσο ανεβαίνουμε στο βουνό, λιγοστεύουν ως ότου εξαφανιστούν στην κορυφή του;

Βρήκες το γιατί;

Εάν έτσι δεν μπορείς, προσπάθησε να καταλάβεις μέσα από τα σχήματα. Η κοιλάδα είναι επίπεδη, ενώ το βουνό στέκει όρθιο. -Η ύλη συμβολίζεται με το παθητικό (-), ενώ το Πνεύμα με το ενεργητικό (+)-.

Μήπως τώρα βρήκες το γιατί; Μήπως τώρα μπόρεσες να δεις κάτι περισσότερο από ένα τοπίο;

Προσπάθησε να βρεις απαντήσεις στο ερώτημα.

Δεν μιλάμε για ανθρώπινη σοφία που δημιουργεί περίτεχνα ωραίες και γεμάτες συναίσθημα φράσεις ή ιστορίες, που όμως πέρα από την όποια συγκίνηση δεν προσφέρουν τίποτε ουσια-στικό ή ωφέλιμο για να βοηθήσει την ψυχή σε αυτό το ανηφορικό ταξίδι προς Τον Θεό.

Οι ιστορίες με ανθρώπινη σοφία θα σε μπερδέψουν, σε οδηγούν εκεί όπου θέλει να σε κατευθύνει αυτός που λέει την όμορφη ιστορία.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα θα βρείτε σε μια ιστορία από την Ανατολή. Μιλά για κάποιον που κοιτάζει στο παρελθόν τα σημάδια της βοήθειας που δέχτηκε από τον Θεό.

“Βλέπω, λέει σε όλη τη ζωή μου τα βήματά μου στην άμμο και δίπλα βλέπω τα δικά Σου Θεέ μου.”

“Σε μία δύσκολη περίοδο της ζωής μου, με εγκατέλειψες Θεέ μου.”

“Γιατί το λες αυτό, ρωτά ο Θεός;”

“Γιατί σε εκείνη τη δύσκολη περίοδο της ζωής μου, βλέπω μόνον ένα ζευγάρι πατημασιές. Που ήσουνα τότε Θεέ μου που σε χρειαζόμουν;”

“Απαντά ο Θεός, βλέπεις ένα μόνο ζευγάρι πατημασιές, τις δικές μου, γιατί τότε σε στήριζα, σε κουβαλούσα στο δικό μου ώμο, έως ότου να δυναμώσεις.”

Είναι πράγματι μια όμορφη ιστορία. Τι ουσιαστικό ή ωφέλιμο -πέρα από τη δυνατή συγκίνηση- μας προσφέρει αυτή η ιστορία μόνη της;

Θα πρόσφερε κάτι ουσιαστικό εάν την είχαμε εντάξει σε ένα σύνολο άλλων γνώσεων, π.χ. για τον ποιο Θεό μιλάει κτλ.

Όποιος μας πει αυτή την ιστορία δίχως να δώσει κι άλλα στοιχεία, απλά θα μας προετοιμάσει με ένα δυνατό συναίσθημα να δεχθούμε και τα υπόλοιπα “δικά του”...!

Επιβάλλεται να καταλάβουμε ότι υπάρχουν πολλές διαφορές της Ορθοδοξίας με όλες τις θρησκείες του Κόσμου και θα αναφέρω μόνο την κυριότερη.

Παντού, ούτε λίγο ούτε πολύ, λένε πως εάν κάνεις αυτό ή εκείνο παίρνεις δικαιωματικά γωνιακό στον Παράδεισο.

Στην Ορθοδοξία υπάρχει με απόλυτη σαφήνεια η φράση Του Κυρίου:

10 Έτσι κι εσείς, όταν κάνετε όλα όσα πρέπει να κάνετε, να λέ-τε πως δούλοι αχρείοι είμαστε, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε περισσότερο από αυτά που έχουμε διαταχθεί.

10 οὕτω καὶ ὑμεῖς, ὅταν ποιήσητε πάντα τὰ διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὃ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν. (Λουκά κεφ:17ο)

Ποιο το βαθύτερο νόημα της φράσης Του Κυρίου: Ό,τι κι αν κάνεις, δεν σώζεσαι γιατί το αξίζεις, σώζεσαι κατά χάρη!

Ως άνθρωποι δεν το κατανοούμε, ούτε το αποδεχόμαστε. Ο λόγος είναι παλιός και γνώριμος: Η υπερηφάνεια κι ο εγωισμός!

Δε θέλουμε, δεν το μπορούμε να “χρωστάμε” χάρη σε κανέ-ναν. Ότι έχουμε, πολύ απλά ... το δικαιούμαστε!

Η Αγία Γραφή δεν προσπάθησε ποτέ να “ωραιοποιήσει” το λόγο της, γιατί ακριβώς δεν ζητά να “δελεάσει” ή να ξεγελάσει κανέναν. Μιλάει με απόλυτη ειλικρίνεια, αρκεί να μάθεις και εσύ να ακούς με την πρέπουσα απλότητα.

Ας γυρίσουμε στο ερώτημα με το βουνό και την κοιλάδα.

Το βουνό έχει τις ιδιότητες και το σχήμα του αρσενικού, ενώ η εύφορη κοιλάδα τις ιδιότητες του θηλυκού.

Όσο ψηλότερο το βουνό τόσο πιο αρσενικό, τόσο πιο άγονο.

Εδώ, η λάθος σκέψη θα μας πει πως η κοιλάδα-γυναίκα που αποδίδει καρπούς είναι χρήσιμη, ενώ το βουνό-άντρας όχι, αν μάλιστα δεχθούμε ότι με την τεχνολογία μπορούμε σήμερα να δημιουργήσουμε και γενετικούς κλώνους.

Είναι σωστή αυτή η σκέψη;

Αναζήτησε την απάντηση μέσα από την υπερβολή. Χρωμάτισε έντονα τις αντιθέσεις για να μπορέσεις καθαρότερα να δεις τις ιδιότητες και τα αποτελέσματα στο πρόβλημα που εξετάζεις.

Μπορεί η κοιλάδα να είναι γόνιμη από μόνη της;

Ίσως η βιαστική απάντηση να είναι Ναι.

Μεγέθυνε την κοιλάδα, κάνε την απέραντη και ξαναρώτησε.

Μια τεράστια σε έκταση κοιλάδα μόνη της δίχως τη συντροφιά ενός βουνού μπορεί να είναι γόνιμη;

Η εμπειρία διδάσκει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η κοιλάδα θα είναι μια απέραντη έρημος ή ένας βούρκος γεμάτος με έλη.

Σ' όλη τη Γη συναντούμε γόνιμες κοιλάδες μόνον δίπλα σε μικρά ή μεγάλα βουνά. Πουθενά δεν υπάρχει μόνη της μια απέραντη ή έστω μεγάλη κοιλάδα που να είναι και γόνιμη.

Δεν είναι μόνον το θέμα του νερού. Υπάρχουν ωφέλιμες ακτινοβολίες, που λόγω της μεγάλης δονητικής τους συχνότητας δεν μπορεί να τις συγκρατήσει η κοιλάδα. Χρειάζεται τη βοήθεια του βουνού για να αποκτήσουν χαμηλή συχνότητα, για να μπορεί να τις δεχθεί και η κοιλάδα.

Τώρα στη ματιά μας το ίδιο το τοπίο δεν θα είναι απλά ένα βουνό και μία κοιλάδα.

Μπορούμε να διακρίνουμε σε βάθος πολύ περισσότερα απ' ότι πριν.

Διακρίνουμε την ίδια αρχέγονη δύναμη που διέπει σε όλο το Σύμπαν:

Τις αντιθέσεις.